វត្តបទុមវតីរាជវរារាម ឬវត្តបទុមវតី
ផ្អែកតាមផែនទីចតុមុខមង្គលទី១ នោះ វត្តបទុមវតីរាជវរារាម គឺជាអតីតវត្តខ្ពបតាយ៉ង ដែលជាវត្តមួយក្នុងចំណោមវត្តទាំងប្រាំមួយ (វត្តកោះ, វត្តលង្កា, វត្តព្រះពុទ្ធឃោសា, វត្តពាមផ្លុង, វត្តឧណ្ណាលោម, និងវត្តខ្ពបតាយ៉ងនេះ) ដែលកសាងឡើងក្នុងរជ្ជកាលព្រះបរមរាជាពញាយ៉ាត នាពុទ្ធសករាជ ១៩៧៨ ត្រូវនឹងគ្រឹស្តរាជ ១៤៣៤…។
នៅពុទ្ធសករាជ ២៤០៨ ត្រូវនឹងគ្រឹស្តរាជ ១៨៦៥ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទនរោត្តម ព្រះអង្គបានចាប់ផ្តើមកសាងទីអារាមវត្តខ្ពបតាយ៉ងនេះឡើងវិញ… ហើយនៅពេលបញ្ចុះសីមាឆ្លងព្រះវិហារ ព្រះអង្គក៍បានប្តូរឈ្មោះទៅជាវត្តបទុមវតីរាជវរារាម ដែលមានន័យថា៖ “អារាមនៃព្រះរាជា ដែលមានផ្កាឈូកជារបង”… និងបាននិមន្តសម្តេចព្រះសុគន្ធាធិបតី បញ្ញាសីលោ ប៉ាន ជាសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ នៃគណៈធម្មយុត្តិកនិកាយ ដែលកំពុងគង់នៅវត្តសាលាគូ ឬវត្តអម្ពិលបី ក្រុងឧត្តុង្គមានជ័យ អោយមកគង់នៅក្នុងវត្តបទុមវតីរាជវរារាមនេះតែម្តង…។
ក្រោយមក នៅពុទ្ធសករាជ ២៤៨០ ត្រូវនឹងគ្រឹស្តរាជ ១៩៣៧ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ដែលមានសម្តេចព្រះមង្គលទេពាចារ្យ បញ្ញាទីបោ ស៊ុក ជាសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ នៃគណៈធម្មយុត្តិកនិកាយជំនាន់ទីបី បានរៀបចំរុះរើព្រះវិហារចាស់ ដើម្បីកសាងព្រះវិហារជាថ្មីឡើងវិញ ដោយធ្វើអំពីឥដ្ឋ និងស៊ីម៉ង់ត៍…។ ដោយសារវត្តនេះ ត្រូវបានយកចិត្តទុកដាក់កសាងដោយព្រះរាជាខ្មែរច្រើនជំនាន់ និងជាទីស្នាក់អាស្រ័យរបស់សម្តេចសង្ឃធម្មយុត្តធំៗផង ទើបបានជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និយមហៅទីអារាមនេះថាជា វត្តស្តេច…។
បច្ចុប្បន្ន វត្តបទុមវតីរាជវរារាម ត្រូវបានគេហៅកាត់ថា វត្តបទុមវតី ឬវត្តបទុម ដែលស្ថិតក្រោមព្រះរាជកិច្ចដឹកនាំ គ្រប់គ្រងដោយសម្តេចព្រះមហាសុមេធាធិបតី នន្ទ ង៉ែត ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៨៩ រហូតមក… គឺក្រោយពីរៀបចំអោយទៅជាទីអារាមឡើងវិញ បន្ទាប់ពីការដកកងទ័ពវៀតណាមចេញអស់ពីកម្ពុជា ហើយក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះ គឺនៅមិនទាន់មានសង្ឃគណៈធម្មយុត្តិកនិកាយ កើតមានឡើងនៅឡើយទេ…។
ប៉ុន្តែ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩១ គឺក្រោយការយាងនិវត្តន៍របស់ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ក៍ចាប់មានការកកើតព្រះសង្ឃនៃគណៈធម្មយុត្តឡើងវិញ ដែលពេលនោះ សម្តេច បួរ គ្រី គឺជាសង្ឃនាយក នៃគណៈធម្មយុត្តិកនិកាយ ក៍បានសំរេចព្រះទ័យ គង់នៅក្នុងកុដិមួយនៅប៉ែកខាងមុខជ្រុងខាងត្បូង ក្នុងបរិវេណនៃវត្តបទុមវតី រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ បើទោះជាសម្តេចព្រះមហាសង្ឃរាជ ទទួលចាត់ចែង ដឹកនាំគ្រប់គ្រងនៅក្នុងទីអារាមនៃវត្តស្វាយពពែហើយក៍ដោយ…។
បន្ទាប់ពីដើរក្រឡឹងក្នុងទីអារាមនេះមួយជុំមក ខ្ញុំសង្កេតឃើញថា នៅប៉ែកខាងត្បូងព្រះវិហារ ដែលខ័ណ្ឌដោយចន្លោះផ្លូវនៅជាប់នឹងរបងចេតិយ មានអាគារថ្មដ៏ចាស់មួយ មានកំពស់មួយជាន់ ឃើញមានលេខសំគាល់ ១២ ហើយនៅខាងលើមានដាក់កាលបរិច្ឆេទឆ្នាំ ១៩៦៧…។ តាមខ្ញុំគិតស្មានមើលទៅ នេះជាកុដិព្រះសង្ឃខាងគណៈធម្មយុត្តហើយ ។ ព្រោះថា ចាប់ពីអាគារចាស់នេះ រហូតដល់អាគារថ្មនៅខាងកើតជាប់នឹងរបងផ្លូវកៅស៊ូ គឺជាតំបន់ “កាន់កាប់” ដោយព្រះសង្ឃនៃគណៈធម្មយុត្តិកនិកាយ… ហើយបច្ចុប្បន្ន ក្នុងពេលដែលព្រះវិមានធម្មយុត្តិកាធិបតី ដែលស្ថិតក្នុងបរិវេណវត្តស្វាយពពែ នៅមិនទាន់ធ្វើបុណ្យឆ្លងនៅឡើយ ហេតុនេះ សម្តេចព្រះអភិសេរី មហាសុគន្ធាធិបតី បួរ គ្រី ក៍កំពុងតែសំរាកព្រះកាយនៅក្នុងព្រះរាជដំណាក់កុដិដ៏ជរា នៃបរិវេណវត្តបទុមវតីនេះនៅឡើយ…។
ប្រភព៖ ផ្តល់សិទ្ធិដោយគេហទំព័រស្រុកស្រែ
@រក្សាសិទ្ធិដោយបណ្ណាល័យចែករំលែក
0 comments :
Post a Comment