Breaking News
Loading...

Recent Post

Friday, September 16, 2016

ប្រវត្តិ​នៃ​ទស្សនា​វដ្តី​ កម្ពុជ​សុរិយា

ចាប់​ពីទស្សនាវដ្តី​​ឆ្នាំ១៩២៦ រហូត​ដល់​ឆ្នាំ២០០៦(អាក់​ខាន​ផ្សាយ​ពី​ឆ្នាំ​​១៩៧៥​ ដល់ ១៩៩៣)​ មាន​ទាំងស្កេន​ជា​ភីឌីអេហ្វ​(PDF)​ច្បាប់​ដើម ទាំង​ច្បាប់វាយ​ចម្លង​ជា​អក្សរ​យូនីកូដ ។

ទស្សនា​វដ្ដី ជា​ពាក្យ​បាលី ប្រែ​ថា “ដំណើរ​វិល​នៃ​ការ​មើល” គឺ​ការ​មើល​ឬ​អាន​វិល​ទៅ​តាម​ពេល​កំណត់ ដែល​នឹង​ចេញ​ឲ្យ​មើល​ឲ្យ​អាន​ដូច​កំណត់​វេលា​កន្លះ​ខែ ឬ មួយ​ខែ​នឹង​ចេញ ១ លេខ​ឲ្យ​មើល យ៉ាង​នេះ​ហៅ​ថា ទស្ស​នា​វដ្ដី បាន​ដល់​សៀវ​ភៅ​ដែល​គេ​បោះ​ពុម្ព​ចម្រុះ​អត្ថបទ​ចេញ​​ផ្សាយ​ឲ្យ​មើល​ត​ៗ​ គ្នា ពី​លេខ ១ ទៅ​លេខ ២ ទៅ​លេខ ៣ ជា​ដើម បើ​អត្ថ​បទ​ណា​វែង គេ​រំលែក​ចុះ​ក្នុង​សៀវ​ភៅ​លេខ ១ ខ្លះ លេខ ២ ខ្លះ លេខ ៣​ខ្លះ ឲ្យ​ទាល់​តែ​ចប់​អត្ថ​បទ​នោះ ។ ទស្សនា​វដ្ដី​នេះ មាន​អា​ការ​ចេញ​ផ្សាយ​ប្រហែល​គ្នា​នឹង​សារ​ពត៌​មាន ប្លែក​គ្នា​តែ​ត្រង់​ទស្សនា​វដ្ដី គេ​ចង​ជា​សៀវ​ភៅ ឯសារ​ពត៌​មាន​គេ​មិន​ចង​ប៉ុណ្ណោះ ។​


​កម្ពុជ​សុរិយា ជា​ពាក្យ​បាលី​ប្រែ​ថា ព្រះ​អាទិត្យ​កម្ពុជា ។ ពាក្យ​នេះ​ជា​ឈ្មោះ​នៃ​ទស្សនា​វដ្ដី របស់​មន្ទីរ​ព្រះ​រាជ​បណ្ណាល័យ​កម្ពុជា ដែល​ឥឡូវ​នេះ ប្រែ​ឈ្មោះ​មក​ជា មន្ទីរ​ពុទ្ធសាសន​បណ្ឌិត្យ ជា​វិជ្ជា​ស្ថាន​សម្រាប់​ពង្រីក​ខាង​សាសនា​នឹង​អក្សរ​សាស្ត្រ ។
​ការ​សន្មត​ឈ្មោះ​ទស្សនា​វដ្ដី​ថា កម្ពុជា​សុរិយា​នោះ ដោយ​លោក​អ្នក​បង្កើត មាន​សេចក្ដី​យល់​ឃើញ​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា ចាប់​ពី​ពេល​ដែល​មាន​ទស្សនា​វដ្ដី​នេះ​ចេញ​ផ្សាយ តាម​មុខ​ការ​ខាង​ជួយ​បំភ្លឺ​ពន្យល់​គតិ​លោក​គតិ​ធម៌ ទុក​ដូច​ជា​មាន​ព្រះអាទិត្យ​មួយ​រះបញ្ចាំង​រស្មី​ភ្លឺ​ត្រចះ ហើយ​បណ្ដា​ជន​ជាតិ​ខ្មែរ ក៏​នឹង​កើត​មាន​ប្រាជ្ញា​ភ្លឺ​ស្វាង​ក្នុង​ផ្លូវ​លោក ផ្លូវ​ធម៌ ដោយ​សារ​បានអាន​ទស្សនា​វដ្ដី​នេះ ។

ទស្សនា​វដ្ដី​នេះ​មាន​ប្រវត្តិ​យ៉ាង​ណា មាន​គោល​បំណង​ដូច​ម្ដេច​ ?
ក្នុង​ប្រទេ​សកម្ពុជា​ កាល​ពី​មុន គ. ស. ១៩២៥ នៅ​ឡើយ មិន​ទាន់​មាន​ការ​បោះ​ពុម្ព​សៀវ​ភៅ​ជា​​ផ្លូវ​លោក​ផ្លូវ​ធម៌ ផ្សាយ​បំភ្លឺ​ដល់​បណ្ដា​ជន​ទេ ។ នៅ​សម័​យ​នោះ ប្រទេស​កម្ពុជា​ទុក​ដូច​ជា​នៅ​ក្នុង​ទី​ងងិត គ្មាន​ពន្លឺ​ព្រះ​អាទិត្យ ចែង​ចាំង​ចូល​ដល់​សោះ ។ លុះ​មក​ដល់ គ. ស. ១៩២៥ រាជ​រដ្ឋាភិ​បាល​បាន​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​មន្ទីរ​ព្រះ​រាជ​បណ្ណាល័យ​កម្ពុជា គឺ​មន្ទីរ​ពុទ្ធសាសន​បណ្ឌិត្យ សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ ដើម្បី​តម្កល់​ក្បួន តម្រា គម្ពីរ សាស្ត្រា​នឹង​សៀវ​ភៅ​ផ្សេង ៗ ទុក​សម្រាប់​សាធារណ​ជន ចូល​ទៅ​រៀន ទៅ​អាន ឬ​ខ្ចី​យក​ទៅ​សិក្សា​ឯ​លំ​នៅ​របស់​ខ្លួន​បាន​តាម​ចិត្ត ។ កាល​កើត​មាន​មន្ទីរ​នេះ​ហើយ ទើប​មន្ទីរ​នេះ​ចាត់​ការ​បង្កើត​នូវ​ទស្សនា​វដ្ដី កម្ពុជ​សុរិយា បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​ចេញ​រាល់​ខែ ព្រម​ទាំង​បាន​បោះ​ពុម្ព​សៀវ​ភៅ ជាគតិធម៌​ថែម​ទៀត ចំពោះ​តែ​សៀ​វ​ភៅ​ណា ដែល​ពុទ្ធ​បរិស័ទ​ត្រូវ​ការ​ណាស់ ដូច​សៀវ​ភៅ បាតិ​មោក្ខ​សង្ខេប សាមណេរ​វិន័យ គិហិ​ដិបត្តិ​ជា​ដើម ។
​ទស្សនា​វដ្ដី កម្ពុជ​សុរិយា ដែល​បាន​បង្កើត​ឲ្យ​មាន​ឡើង​នេះ ដោយ​មាន​គោល​បំណង​នឹង​ជួយ​ទ្រោល​បំភ្លឺ​ប្រជាជាតិ​ខ្មែរ ឲ្យ​មាន​ប្រាជ្ញា​ឈ្វេង​យល់​ភ្លឺ​ស្វាង ក្នុង​គតិ​លោក​គតិ​ធម៌ តាម​គ្រោង​ការណ៍​ដូច​តទៅ​នេះ៖
​១- ចុះ​ផ្សាយ​ប្រចាំ​ខែ នូវ​អត្ថ​បទ​ខាង​ពុទ្ធសាសនា ដែល​មាន​ក្នុង​គម្ពី​រស្លឹក​រឹត​ស្រាប់ ព្រម​ទាំង​ដំណឹង​ជា​គតិ​លោក​គតិ​ធម៌ ដែល​មាន​សារៈ​ប្រយោជន៍​ដល់​សាធារណជន ។
២- ចុះ​ផ្សាយ​ប្រចាំ​ខែ នូវ​អត្ថ​បទ​ផ្នែក​អក្សរ​សាស្ត្រ ដែល​បាន​និពន្ធ​ឡើង​ដោយ​ស្នា​ដៃ​ដ៏​ជំនាញ នៃ​បុគ្គលិក​ក្រុម​នេះ ឬ ក៏​ពួក​កវី​ពី​គ្រប់​ទិស​បាន​និពន្ធ ហើយ​ផ្ញើ​មក​ឲ្យ​ព្រះ​រាជ​បណ្ណាល័យចុះ​ផ្សាយ​។​
៣- ចុះ​ផ្សាយ​នូវ​ប្រវត្តិការណ៍ នឹង​ដំណឹង​ផ្សេង ៗ ជា​ពិ​សេស ឬ ​ជា​ផ្លូវ​ការ​ដែល​ទាក់​ទង​នឹង​សាសនា ឬក៏​ចុះ​ផ្សាយ​នូវ​សកម្មភាព​ខ្លះ ៗ របស់​ក្រុម​នេះ​ដែល​បាន​ធ្វើ ។
​ព្រោះ​ហេតុ​មាន​គោល​បំណង​យ៉ាង​នេះ​ហើយ ទើប​ទស្សនា​វដ្ដី កម្ពុជ​សុរិយា កាល​សម័យ​ដំបូង​នោះ បញ្ចេញ​ពន្លឺ​ខាង​គតិ​ធម៌​ច្រើន​ជាង​គតិ​លោក ។ ទោះ​បី​ដូច្នោះ ក៏​ជិវភាព​នឹង​ការ​​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​នៃ​កម្ពុជ​សុរិយា ចេះ​តែ​ចំរើន​ឡើង​ជា​លំដាប់ មិន​ដែល​រលត់​រលាយ​ទៅ ។
​ចាប់​តាំង​ពី គ. ស. ១៩២៨ មក ព្រះ​រាជ​បណ្ណាល័យ​កម្ពុជា បាន​កែ​ប្រែ​ត្រឡប់​ជា​ចុះ​ផ្សាយ​អត្ថ​បទ​ ខាង​គតិ​លោក​ច្រើន​ជាង​គតិ​ធម៌​វិញ ដោយ​អាង​ថា សៀវ​ភៅ​គ​តិ​ធម៌​មាន​បោះ​ពុម្ពផ្សាយ​ច្រើ​ន​ហើយ ចំណែក​សៀវ​ភៅ ខាង​គតិ​លោក​បាន​បោះ​ពុម្ពផ្សាយ​តិច​តួច​ស្ដួច​ស្ដើង​ណាស់ មួយ​ទៀត ដោយ​អនុលោម​តាម​មតិ​នៃ​អ្នក​អាន​ភាគ​ច្រើន ដែល​ចូល​ចិត្ត​ខាង​គតិ​លោក ។
​ប្រវត្តិ​ទស្សនា​វដ្ដី​កម្ពុជ​សុរិយា តាម​ដែល​បាន​រៀប​រាប់​ដោយ​សង្ខេប​មក​នេះ ល្មម​ជ្រាប​បាន​ថា តាំង​ពី​ទស្សនា​វដ្ដី​នេះ​ចាប់​កំណើត​រហូត​មក​ដល់​ឆ្នាំ ១៩៥៨ នេះ ត្រូវ​ជា ៣០ ឆ្នាំ​ហើយ ។ ក្នុង​រយៈ​វេលា ៣​០ ឆ្នាំ ដែល​កន្លង​ទៅ​ហើយ​នោះ កម្ពុជ​សុរិយា​ពុំ​ដែល​មាន​ការ​អាក់​ខាន ឬ​បាត់​ឈ្មោះ​ទេ នៅ​តែ​មាន​ពលា​នុភាព​រឹង​ប៉ឹង​ជា​ដរាប​រៀង​មក អាច​បំពេញ​ពន្លឺ ជួយ​បំភ្លឺ ជួយ​ពន្យល់​ពុទ្ធ​សាស​និក​ជន​ជាតិ​ខ្មែរ ឲ្យ​យល់​ព្រឹត្តិការណ៍​សាសនា ឲ្យ​លះ​អាក្រក់ កាន់​ល្អ​តាម​គន្លង​ធម៌ បាន​ច្រើន​ជា​អនេក ហេតុ​នោះ​ហើយ​បាន​ជា កម្ពុជ​សុរិយា តែង​ទទួល​លទ្ធ​ផល​ល្អ គឺ​សេចក្ដី​សរសើរ​អំពី​សំណាក់​នៃ​លោក​អ្នក​អាន​ទាំង​ឡាយ​ជា​រឿយ ៗ ។

ទស្សនាវដ្ដីនេះមានប្រយោជន៍យ៉ាងណា ?

ពុទ្ធបរិស័ទទាំងឡាយ !
​ដូច ព្រះ​តេជ​ព្រះ​គុណ នឹង​អស់​លោក – អ្ន​កបាន​ជ្រាប​ស្រាប់​ហើយ​ថា ក្នុង​សម័យ​នេះ គ្រប់​អារ្យ​ប្រទេស​ទាំង​ឡាយ ក្នុង​លោក ទោះ​ប្រទេស​ធំ​ក្ដី តូច​ក្ដី តែង​មាន​ទស្សនា​វដ្ដី​ជា​ច្រើន​ណាស់ គឺ​ទស្សនា​វដ្ដី​ចេញ​ប្រចាំ​សប្ដាហ៍​ក៏​មាន ចេញ​ប្រចាំ​ខែ​ក៏​មាន​ ហើយ​ដែល​ចេញ​រាល់​សប្ដាហ៍ រាល់​ខែ រាល់​ឆ្នាំ​នោះ មិន​មែន​មាន​តែ​មួយ​ម៉ង់ ៗ ដូច​ទស្សនា​វដ្ដី​នៅ​ប្រទេស​យើង​ទេ គឺ​មាន​ច្រើន​ឈ្មោះ​ទស្សនា​វដ្ដី ។ ដែល​ទៅ​ជា​មាន​ទស្សនា​វដ្ដី​ច្រើន​យ៉ាង​នេះ ក៏​ដោយ​អា​ស្រ័យ​ជន​ជាតិ​ក្នុង​ប្រទេស​ទាំង​នោះ ពេញ​ចិត្ត​ក្នុ​ងការ​សិក្សា​ច្រើន ដែល​ជា​ហេតុ​ឲ្យ​និយម​ចូល​ចិត្ត​អាន​ច្រើន ​។​ ជន​ជាតិ​ទាំង​នោះ​ក៏​ដុះ​ដាល​ចំរើន​ឡើង ដោយ​ចរិយា​ល្អ​នឹង​ភោគ​ទ្រព្យ​ជា​លំដាប់​រាល់​ថ្ងៃ​ដោយ​សារ​ផ្លូវ​គំនិត​ ផ្លូវ​ប្រាជ្ញា ដែល​កើត​អំពី​ការ​អាន​នូវ​ទស្សនា​វដ្ដី ជួយ​ជា​កម្លាំង​មួយ​ផង ។
​ដោយ​​ឃើញ​នៅ​ប្រទេស​គេ មាន​អ្នក​អាន​ច្រើ​ន​ណាស់ យ៉ាង​នេះ​ហើយ​ទើប​ក្រុម​ពុទ្ធសាសន​បណ្ឌិត្យ តែង​ទន្ទឹង​មើល​ផ្លូវ​បង​ប្អូន​រួម​ជាតិ​ដោយ​នឹក​ក្នុង​ចិត្ត​ថា ធ្វើ​ម្ដេច​ហ្ន៎ ឲ្យ​ជន​ជាតិ​យើង​ចេះ​ធ្វើ​បដិវត្តន៍​ផ្លាស់​ប្ដូរ​គំនិត​ចាស់​ចោល​ចេញ ប្រែ​គំនិត​ថ្មី​វិញ ពេញ​ចិត្ត​ក្នុង​ការ​សិក្សា​នឹង​ការ​អាន​នូវ​ទស្សនា​វដ្ដី​ឲ្យ​បាន​ច្រើន​ រូប ជា​លំដាប់​រាល់​ឆ្នាំ​ឡើង កុំ​ឲ្យ​ចាញ់​ប្រៀប​ជន​ជាតិ​ដទៃ ។
​ប្រសិន​បើ ជន​ជាតិ​យើង​ចូល​ចិត្ត​អាន​ច្រើន​រូប​ហើយ ទស្សនា​វដ្ដី​ក្នុង​ប្រទេស​យើង ក៏​នឹង​កើត​មាន​ច្រើន​ឡើង​ដែរ ហើយ​កម្ពុជ​សុរិយា​ក៏​នឹង​បាន​ទស្សនា​វដ្ដី​នោះ​ៗ ជា​គ្នា ដើម្បី​រួម​កម្លាំង​ជួយ​បំភ្លឺ​ផ្លូវ​ជាតិ ឲ្យ​ដើរ​ទៅ​រក​សេចក្ដី​ចំរើន ដោយ​មិន​លំបាក​ដូច​មាន​ទោស​តែ​មួយ​ទេ​ ​។
យូរ​ឆ្នាំ​មក​ហើយ ក្រុម​ពុទ្ធ​សាសន​បណ្ឌិត្យ បាន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ស្អិត​ស្អាង​កម្ពុជ​សុរិយា ចាំ​ទទួល​បដិ​សណ្ឋារៈ​ចំពោះ​ជន​រួម​ជាតិ​អ្នក​អាន ដោយ​អត្ថ​បទ ៣ ផ្នែក គឺ​ផ្នែក​សាសនា ១ ផ្នែក​អក្សរ​សាស្ត្រ ១ ផ្នែក​ប្រវត្តិ​ការណ៍ ១ ដែល​ជា​អត្ថ​បទ​សំរិត​សម្រាំង​ តម្រូវ​តាម​អធ្យាស្រ័យ​លោក​អ្នក​អាន។ […]
ប្រភព៖
http://khmerbuddhism.wordpress.com/
ដោយបណ្ណាល័យចែករំលែក

0 comments :

Post a Comment

Back To Top